Sinterklaas, de belangrijkste traditie in Nederland

Vele decennia lang was het Sinterklaasfeest de belangrijke traditie in Nederland. Vele generaties kinderen groeiden op met de spanning of ze op 5 december cadeautjes zouden krijgen van de Goedheiligman. Vanaf dat Sinterklaas en Zwarte Piet half november voet aan land zetten in Nederland zijn velen in Sinterklaasstemming. De Kerstman doet verwoede pogingen om daar alvast een graantje van mee te pikken, wat helaas steeds beter lukt. Waren vroeger de meeste etalages en winkels voornamelijk in Sinterklaassferen, tegenwoordig is dit veel minder. Eigenlijk zou het zo moeten zijn dat zodra de Sint en zijn Pieten op 6 december geruisloos ons land verlaten er pas ruimte wordt gemaakt voor zijn Amerikaanse concurrent. Ja de Sint vertrekt geruisloos, want het vertrek van Sinterklaas gaat zonder feestelijkheden, hij is gewoon weg na Pakjesavond. Dat is voor sommige kinderen lastig te begrijpen, maar ook dat hoort bij de traditie.

Sinterklaas traditie
- Intocht Sinterklaas - foto: Sander van der Wel

De geschiedenis van Sinterklaas

Sint Nicolaas heeft wel degelijk bestaan. Hij was bisschop van Myra, in het tegenwoordige Turkije. Hij leefde in de derde eeuw na Christus, van 280 tot 342. Het hedendaagse Sinterklaasfeest wordt gevierd op de sterfdag van Sint Nicolaas, 6 december, dan wel op de avond daarvoor, Pakjesavond. In Nederland viert men meestal op 5 december Pakjesavond, in België en in andere landen is de viering meestal op 6 december. Sint Nicolaas geldt als beschermheilige van de kinderen, dit wordt gebaseerd op enkele legenden. Zo zou hij een drietal kinderen die werden gedood door een herbergier weer tot leven hebben gewekt. Tijdens de Reformatie in Nederland vanaf 1600 kwam het Sinterklaasfeest onder druk te staan. Protestantse predikanten probeerden het te verbieden, als zijnde een Rooms Katholiek bijgeloof en heiligenverering die niet pasten in het protestantse geloof. In sommige steden werd het verboden om Sinterklaas te vieren, schoenen te zetten of de traditionele lekkernijen als speculaas te verkopen. Meer over de geschiedenis van Sinterklaas.

Onderzoek Nederlands Centrum voor Volkskunde 2010

In 2010 werd het Sinterklaasfeest als meest belangrijke traditie gekozen. Uit het nieuws: Wij Nederlanders zijn een volk dat houdt van gewoonten en tradities. Van Koninginnedag en Hollandse Nieuwe tot vuurwerk en oliebollen met oud en nieuw. Maar Nederlanders vinden Sinterklaas vieren de meest belangrijke traditie. Dat concludeerde directeur Ineke Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkskunde in haar boek "Dit zijn wij" dat onlangs in Utrecht werd gepresenteerd.

Achtergrond informatie onderzoek

Ruim tienduizend mensen deden mee aan het onderzoek en leverden bij Strouken hun top tien in van favoriete tradities. Na de onbetwiste nummer een volgt een kerstboom optuigen op twee. Op drie staat Koninginnedag vieren, op vier oliebollen bakken en andere oud-en-nieuwgebruiken, Pasen volgt op plaats vijf.

Typisch Nederlands

Het Sinterklaasfeest wordt al heel lang en in veel meer landen gevierd en de wijze van vieren is niet overal het zelfde. Wat typisch is voor Nederland is dat in geen enkel ander land het Sinterklaasfeest op zo’n knusse en uitbundige manier gevierd wordt als in Nederland. Van de landelijke intocht tot het schoen zetten en het maken van het liefst een persoonlijk gedichtje bij een cadeautje kennen we alleen in ons land. Een traditie om te koesteren dus.